Bezpieczeństwo dzieci to priorytet dla rodzica. Każdego dnia rodzice dokładają wszelkich starań, aby ich pociechy mogły ze spokojem odkrywać świat. Istnieją także sytuacje, w których zagwarantowanie go dzieciom jest szczególnie istotne. Jedną z nich jest z całą pewnością podróżowanie samochodem – niezależnie od tego, czy jest to zaledwie kilkukilometrowa trasa przez miasto, czy też dłuższa wyprawa do wakacyjnej destynacji. Bezpieczeństwo dziecka w podróży – przepisy prawne Istnieje spora dysproporcja między czasem powstania, czy spopularyzowania samochodów, a wejściem w życie przepisów dotyczących bezpieczeństwa podczas ich prowadzenia. W Polsce obowiązek przewożenia najmłodszych pasażerów w specjalnym foteliku samochodowym został wprowadzony dopiero w roku 1999. Na przestrzeni ponad dwudziestu lat przepisy te regularnie ewoluowały, co wiązało się z koniecznością stałego śledzenia ich szczegółów dotyczących chociażby wieku dziecka, które może już podróżować bez fotelika. Przepisy dziś obowiązujące określają zasady dotyczące używania fotelika lub podstawki samochodowej głównie na podstawie dwóch podstawowych kryteriów, jakimi są wzrost oraz waga dziecka, rzadziej – jego wiek. Zgodnie z obowiązującymi przepisami dziecko o wzroście poniżej 150 cm musi podróżować w specjalnym foteliku samochodowym. Przepisy określają także szczególne sytuacje, kiedy dla dziecka o wzroście powyżej 135 centymetrów nie można dopasować właściwego fotelika ani podstawki samochodowej. Dopuszcza się wtedy zabezpieczenie dziecka wyłącznie przy użyciu pasów bezpieczeństwa. Nieletni podróżny musi podróżować jednak wyłącznie na tylnym siedzeniu pojazdu. Dziecko powyżej trzeciego roku życia może również podróżować bez konieczności użycia fotelika, zabezpieczone jedynie pasami bezpieczeństwa – pod warunkiem, że na tylnej kanapie, po obu jego stronach najmłodsi podróżni znajdują się w fotelikach, zabezpieczających zarówno ich, jak i pasażera na środku. Przepisy dotyczące bezpiecznego przewożenia najmłodszych pasażerów, zgodne z europejskimi normami i wytycznymi, dzielą podróżujące samochodem dzieci na kilka podstawowych grup. Każda z nich wymaga innego rodzaju fotelika lub – ewentualnie – alternatywnego zabezpieczenia. Do pierwszej grupy należą dzieci ważące do 10 kilogramów, mieszczące się w przedziale wiekowym między 6 a 9 miesiącem życia. Kategorię tę obowiązują specjalne foteliki samochodowe zaliczane do grupy 0. Następna w kolejności jest kategoria dzieci w wieku od 12 do 15 miesięcy, ważących mniej niż 13 kilogramów. Maluchy te muszą podróżować w fotelikach z grupy 0+. Z kolei dzieci w przedziale wiekowym od 9 miesiąca do 4 roku życia, ważące od 9 do 18 kilogramów mogą podróżować w fotelikach z kategorii I. II kategoria fotelików przeznaczona jest dla maluchów w wieku od 4 do 6 lat, ważących między 15 a 25 kg, natomiast kategoria III dla dzieci o wadze pomiędzy 22 a 36 kg, w wieku od 6 do 11 lat. Co ciekawe, szczegółowe przepisy niemal w każdym swoim podpunkcie zrównują fotelik samochodowy z zabezpieczającą podkładką do samochodu. Oba te akcesoria znacznie różnią się jednak od siebie i powinny być używane w odmiennych przypadkach. Aby podjąć w pełni świadomą i odpowiedzialną decyzję dotyczącą sposobu zabezpieczania dzieci w podróży, warto poznać najważniejsze zalety i wady każdego z nich, jak i podobieństwa oraz różnice między samochodowym fotelikiem a tak zwanym poddupnikiem. Fotelik a podkładka do samochodu Nie da się ukryć, że mimo odgórnego traktowania fotelika i podkładki jako jednakowych, równie skutecznych sposobów na zabezpieczenie dziecka w trakcie podróży pierwszy z nich jest wyborem pewniejszym i skuteczniejszym, zwłaszcza dla najmłodszych pasażerów. Dzieje się tak głównie za sprawą szczególnej budowy fotelika samochodowego. Podzielony na poszczególne kategorie fotelik wyposażony został w ergonomiczne oparcie, które nie tylko odpowiednio zabezpiecza dziecko podczas podróży, ale także dopasowuje się do kształtu jego pleców. Niektóre modele posiadają także możliwość wysunięcia oparcia na czas drzemki w trasie, co znacznie zwiększa komfort podróżowania przy jednoczesnym zachowaniu najwyższego poziomu bezpieczeństwa. Fotelik posiada także wygodny zagłówek chroniący głowę oraz kark dziecka. Jego dodatkowe wypustki stanowią zabezpieczenie dla twarzy malucha na wypadek kolizji bocznej. Co więcej, foteliki samochodowe wykonane są najczęściej ze specjalnych, pochłaniających nadmierną energię powstającą w czasie wypadku materiałów. Podstawka samochodowa dla dziecka to urządzenie o znacznie prostszej i uboższej konstrukcji. Jednoczęściowa i niewyposażona w oparcie czy zagłówek, nie jest w stanie zagwarantować dziecku bezpieczeństwa na takim samym poziomie jak samochodowy fotelik. Jazda na podstawce może prowadzić także do pewnego dyskomfortu, związanego z brakiem możliwości odpowiedniego ułożenia pasów bezpieczeństwa. Od kiedy dziecko może jeździć na podkładce – przepisy Zgodnie z prawem obowiązującym w naszym kraju na zabezpieczającej podkładce do samochodu mogą podróżować dzieci, które ukończyły 3 rok życia. Zapisu tego nie warto jednak wprowadzać w życie. Trzyletnie dziecko jest bowiem pasażerem wymagającym znacznie bardziej specjalistycznej ochrony. Człowiek w tak młodym wieku nie ma jeszcze w pełni rozwiniętego układu kostnego, przez co znacząco narażony jest na ewentualne urazy w wyniku kolizji drogowej. Jest także niemal pewne, że podczas podróży trwającej więcej niż godzinę trzyletni pasażer zaśnie na swoim miejscu. Posadzony w prostej podstawce nie będzie odpowiednio chroniony w trakcie snu; jego głowa bez właściwego podparcia opadnie, co przełoży się nie tylko na potencjalne niebezpieczeństwo, ale także brak komfortu podróży, jak i możliwe kontuzje czy naciągnięcia stawów. Dziecko usypiające podczas podróży powinno posiadać zabezpieczenie w postaci oparcia, zagłówka oraz jego bocznych wypustek. Elementy te zagwarantują maluchowi wygody i bezpieczny sen, nawet w przypadku dalekiej trasy. Od kiedy podstawka zamiast fotelika – jaką podjąć decyzję? Zdecydowana większość specjalistów zgodnie twierdzi, że trzy lata to wiek zdecydowanie niewskazany do przestawienia dziecka z fotelika na podkładkę samochodową. Niektórzy twierdzą wręcz, że takiego zabiegu rodzice nie powinni wykonywać w ogóle. Nasuwa się więc pytanie: od kiedy dziecko może jeździć na podstawce i czy takie rozwiązanie w ogóle można brać pod uwagę? Z całą pewnością przeniesienie dziecka z fotelika na podstawkę należy przełożyć na późniejszy wiek niż jedynie trzy lata. Urządzenie to może sprawdzić się jedynie w przypadku młodych pasażerów, którzy są już w stanie odbyć krótką podróż bez drzemki czy stałych zmian pozycji. Z zakupem podstawki możemy więc śmiało poczekać przynajmniej do siódmych urodzin dziecka. Podstawka, nawet w przypadku nieco starszych dzieci, nie powinna być jednak używana jako niezawodna alternatywa fotelika. Powinniśmy raczej traktować ją jako dodatkowy sprzęt, używany od czasu do czasu, w szczególnych okolicznościach. Przewożenie dzieci w samochodzie na podstawce – dopuszczalne sytuacje Producenci podstawek jako największy ich atut przedstawiają atrakcyjne, konkurencyjne w stosunku do fotelików ceny. Argument ten nie powinien jednak przekonywać rodziców, na bezpieczeństwie dzieci nie można przecież oszczędzać. Inną istotną cechą podstawki, na którą możemy zwrócić uwagę, są jej gabaryty i waga. Podstawka samochodowa dla dzieci jest bowiem zdecydowanie lżejsza i bardziej poręczna niż fotelik samochodowy – z tym faktem trudno polemizować. W tym miejscu rodzi się więc odpowiedź na pytanie – kiedy przewozić dzieci na podstawce samochodowej? Podstawka może sprawdzić się w przypadku przewożenia dziecka taksówką czy samochodem znajomych, jak również podczas odwiedzin dziecka u dziadków czy innych członków rodziny. Podstawki możemy także użyć, kiedy na tylnej kanapie podróżują trzy osoby w tym dwójka dzieci – jedno zabezpieczone w foteliku. W takim wypadku zawsze lepiej jest dodatkowo zabezpieczyć drugie, starsze dziecko podstawką niż zrezygnować z jakiejkolwiek ochrony. Decydując się na zakup podstawki dla dziecka do samochodu, nawet używanej sporadycznie, nie możemy jednak zapominać o wybraniu jej odpowiedniego modelu. Bardzo ważne jest, aby w sposób prawidłowy dopasować model i rozmiar podstawki do wagi, wzrostu, czy wieku dziecka. Staranny dobór podkładki dla dziecka może bowiem w znaczny sposób zwiększyć poziom jej bezpieczeństwa. Kupowanie jednej z tanich, ogólnodostępnych podstawek w markecie absolutnie mija się z celem. Aby mieć pewność, że zakupiona podstawka samochodowa będzie odpowiednia, należy wybrać najwyższej jakości model lub skorzystać z pomocy specjalisty, który pomoże w zakupie odpowiedniego produktu. Fotelik czy podstawka? Bezpieczeństwo przede wszystkim! Mimo że istnieje kilka szczególnych sytuacji, w których możemy użyć podstawki samochodowej w celu zapewnienia dziecku większego bezpieczeństwa jazdy, zdecydowanie lepszym wyborem jest jednak samochodowy fotelik. Niezależnie od wieku, wzrostu czy wagi dziecka gwarantuje on bowiem znacznie wyższy poziom ochrony, jak i komfortu podróżowania – zarówno w przypadku krótszych, jak i długich tras. Fotelik charakteryzujący się specjalną budową, mającą na celu zabezpieczenie każdej z narażonych w razie wypadku części ciała kilkakrotnie przewyższa podstawki pod względem bezpieczeństwa. To właśnie ten aspekt powinniśmy przede wszystkim brać pod uwagę, dokonując wyboru pomiędzy urządzeniami zabezpieczającymi dla dzieci – cena, waga, poręczność czy łatwość montażu powinny w tej sytuacji zejść na boczny tor. Wybór między fotelikiem a podkładką samochodową dla dziecka to jedna z nielicznych sytuacji, w których być może nie warto kierować się obowiązującymi regulacjami prawnymi, które dopuszczają przecież użycie podkładki już w przypadku wciąż wiercących się w podróży trzylatków. Podczas dokonywania tego wyboru ponad zapisanymi normami prawnymi możemy więc postawić własne zdanie oraz ocenę stopnia bezpieczeństwa, jaki pragniemy zagwarantować naszym dzieciom.